بررسی اثر تکانه های نفتی بر عملکرد اقتصاد ایران یک مدل رانت جویی با رویکرد DSGE

بر اساس مطالعات انجام شده، تکانه ‌های نفتی از مهمترین عوامل موثر بر عملکرد اقتصاد ایران هستند. الگوسازی اقتصادی در چارچوب رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا ، یکی از بهترین ابزارها برای دستیابی به شناخت مکانیسم انتشار تکانه ‌های مختلف به ویژه تکانه ‌های نفتی و اثرات نهایی آن بر عملکرد متغیرهای کلان اقتصادی به ویژه تولید و تورم است. این مقاله یک الگوی تعادل عمومی تصادفی پویای نوکینزی‌، برای الگوسازی مکانیسم انتشار تکانه ‌های نفتی در کوتاه مدت و بلندمدت در اقتصاد ایران ارائه می‌دهد که در آن بر رانت جویی و نقش ویژه نهادها در انتقال تکانه های نفتی تأکید می شود. پارامترهای الگوی ارائه شده به روش بیزین تخمین زده شده و ارزیابی آن از طریق بررسی معیارهای مختلف و مقایسه نتایج شبیه‌سازی شده و واقعیت‌های مشاهده شده متغیرهای کلان اقتصاد ایران طی فصل اول 1367 تا فصل چهارم 1389، بیانگر برازش نسبتاً مناسب الگو است. جهت بررسی پویایی‌های متغیرهای مهم اقتصادی نسبت به تکانه ‌های مختلف به ویژه تکانه ‌های نفتی، توابع واکنش آنی ارائه شده است. نتایج بیانگر این است که یک تکانه مثبت نفتی اگرچه در کوتاه مدت از کانال افزایش تقاضای کل و نیز افزایش عرضه کالای عمومی موجب افزایش تولید غیرنفتی می شود، اما در بلندمدت از مسیر رانت جویی و تضعیف نهادی، موجبات کاهش تولید غیرنفتی را فراهم می نماید.